Założenia Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej do projektu ustawy prawo budowlane – o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.
Co może się zmienić?
Co z dzisiejszych przepisów zostało uznane przez Ministra za sensowne?
Oto założenia datowane na 12 czerwca 2012 r.
Rozdziały:

1. Wprowadzenie 1)   2)   3)
2. I. Prawo budowlane
   • Przepisy ogólne
   • Lokalizacja obiektów liniowych o znaczeniu ponadlokałnym w przypadku braku m.p.z.p.
   • Przygotowanie budowy
   • Budowa
   • Zakończenie budowy
   • Roboty budowlane inne niż budowa
   • Utrzymanie obiektów budowlanych
   • Katastrofa budowlana
   • Inwestycje konieczne – wariant
   • Naruszenie przepisów w procesie budowlanym
   • Organy administracji publicznej.
   • Przepisy karne
3. II. Zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw

1. WPROWADZENIE – ANALIZA STANU ISTNIEJĄCEGO (co się zmieni – patrz tutaj)

Proces budowlany w Polsce jest regulowany głónie przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy – Prawo budowlane. Podstawowa zasada brzmi: budowę obiektu budowlanego można rozpocząć po uzyskaniu ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, która powinna być wydana na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Założenie było takie, że gminy będą miały opracowany ploan miejscowy, a jeśli nie – ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje wyjątek, że w razie jego braku pozwolenie na budowę może być wydane na podstawie ustaleń zawartych w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zważywszy na fakt, że rocznie jest wydawanych ok. 160 tys. decyzji o warunkach zabudowy i ok. 230 tys. decyzji o pozwoleniu na budowę, to wątpliwym staje się nazywanie tej procedury wyjątkiem od zasady lokalizowania inwestycji na podstawie planu miejscowego. Inwestor bardzo często nie ma do czynienia z „przewidywalną przestrzenią” – dopiero indywidualna decyzja administracyjna określa, jak może być zagospodarowany dany teren, a zatem decyzja o warunkach zabudowy określa co i gdzie może być zbudowane. w takim modelu prowadzenie racjonalnej gospodarki przestrzennej, dbanie o ład przestrzenny i przeciwdziałanie zjawisku „nadmiernego rozlewania i rozpraszania” zabudowy jest co najmniej mocno utrudnione. Ocena taka jest wyrażona również w Koncepcji Zagospodarowania Przestrzennego Kraju 2030.
Wymaga też podkreślenia, że wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest często poprzedzone szeregiem innych aktów administracyjnych – różnorakich zgód, uzgodnień i stanowisk uzyskiwanych najczęściej w procesie projektowania budowlanego. w wielu przypadkach kompetencja organów administracji do wydawania aktów administracyjnych ma charakter blankietowy, zakres zgody czy uzgodnienia jest poddany daleko idącemu uznaniu administracyjnemu. Funkcjonująca obecnie w Prawie budowlanym zasada, że wszelkie roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej, a wyjątki są enumeratywnie wymienione w ustawie, oznacza potrzebę prowadzenia postępowania administracyjnego nawet w przypadku mało istotnych, nieoddziaływujących na otoczenie robót budowlanych czy obiektów budowlanych. Każde naruszenie prawa w trakcie budowy wymaga też reakcji organu nadzoru budowlanego w drodze aktu administracyjnego. Tak skonstruowany model rodzi uzasadnione poczucie przeregulowania procesu budowlanego i nadmiernego ograniczenia właściciela nieruchomości w korzystaniu z przynależnych mu praw.

Należy też podkreślić, że obecnie obowiązująca ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane była nowelizowana kilkadziesiąt razy, wskutek czego sprawia poważne problemy interpretacyjne tak dla inwestorów, jak i organów administracji publicznej.

W związku z powyższymi uwagami, Ministerstwo przygotowało założenia do projektów ustaw. Są też konkrente propozycje.

Źródło: www.transport.gov.pl/ 

Miejscowe przepisy urbanistyczne mają ułatwiać wznoszenie inwestycji na terenach, dla których nie uchwalono dotąd planów zagospodarowania przestrzennego.

Równocześnie z przygotowaniem założeń do kodeksu budowlanego, Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej rozpoczęło prace nad nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Obszary planistyczne
Niezbędnym dokumentem w procesie budowlanym na 70% działek jest decyzja prezydenta/burmistrza/wójta ustalająca warunki zabudowy dla danej działki – bo tylko ok. 30% obszarów gmin w Polsce jest objętych aktualnymi uchwałami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jest to jedna z największych przeszkód w planowaniu jakiejkolwiek inwestycji, a proces formalny dotyczący urbanistycznych wytycznych gminy w skrajnych sytuacjach liczony jest nie w tygodniach i miesiącach, ale latach. Nawet trzech.

Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej chcąc uprościć tę procedurę przygotowuje nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której pojawi się przepis nakłądający na gminy nowe obowiązki. Będą one w drodze uchwał wyznaczać tzw. obszary planistyczne, z określonymi zasadami lokalizowania inwestycji. Taka uchwała będzie aktem prawa miejscowego pozostającym w ścisłym związku z  ustaleniami studium zagospodarowania przestrzennego gminy.

Na terenach zabudowanych uchwała wskaże obszary, dla których należy przyjąć miejscowe przepisy urbanistyczne (MPU) w uproszczonym w stosunku do procedur związanych z  uchwałą o planie miejscowym trybie. MPU będą określały zasady zabudowy i zagospodarowania terenu w oparciu o studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Podstawową różnicą między MPU a planem miejscowym jest to, że MPU będą dotyczyły terenów zurbanizowanych, w których na których nowa budowa będzie raczej uzupełnieniem tkanki istniejącej, a plany miejscowe określają zasady zagospodarowania terenów jeszcze nie zurbanizowanych. Projektowanie inwestycji na obszarach nieobjętych zakazem zabudowy, ale też położonych poza obszarami urbanizacji będzie możliwe wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Gmina w uchwale wyznaczy również obszary, na których inwestycje mogą być lokalizowane na podstawie krajowych przepisów urbanistycznych (KPU), a także te położone poza obszarami urbanizacji i objęte zakazem zabudowy. KPU będą przyjmowane na szczeblu centralnym, w formie ustawy.

Wyważenie interesów
Gmina będzie sporządzała projekt uchwały w sprawie obszarów planistycznych na podobnych zasadach, na jakich było sporządzane studium. A więc w postępowaniu muszą wziąć udział mieszkańcy, a gminni urzędnicy muszą starać się wyważyć interesy prywatne z interesem publicznym. Procedurę wydłużać będą konieczne uzgodnienia i opinie (np. doptyczące uwarunkowań środowiskowych), które jednak mają być wydawane w trybie uproszczonym. Mimo to jednak, MPU zniosą obowiązek zdobycia decyzji o warunkach zabudowy dla terenów nieobjętych  planem miejascowym, a to ogromny krok w kierunku uproszczenia irytujących wielu inwestorów przepisów budowlanych.

Umowa z inwestorem
Projekt przerwduje także uzupełnienie istniejącego prawa, by zlikwidować nagminny proceder uchwalania planów miejscowych pod konkretnego inwestora. Uchwały, których podjęcie należy do zadań własnych gminy i wg prawa jest dokonywane z jej środków jest dzisiaj fikcją, gdyż inwestorzy zainteresowani realizacją swojego celu w danej gminie często na własną rękę przeprowadzają wielomiesięczne procedury związane z uchwalnaniem planu, gminie ofiarowując „darowiznę” na podstawie umowy cywilnoprawnej, gdyż formalnie to gmina wchodzi we współpracę z biurem urbanistycznym opracowującym plan wg wskazań inwestora.

Wg nowych przepisów projekt wprowadzi mechanizm umów infrastrukturalnych i urbanistycznych gminy z inwestorem. Inwestor wskaże w niej, jaki będzie miał udział w finansowaniu lub realizacji infrastruktury technicznej lub społecznej.

Więcej o nowelizacji przepisów budowlanych – czytaj tu.

Źródło: Gazeta Prawna