Skrócone terminy zapłaty w transakcjach między przedsiębiorcami a także przedsiębiorcami i organami publicznymi

10 lipca 2012 r. Minister Gospodarki zaproponował w założeniach do projektu ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych skrócenie terminów zapłaty faktur:
* pomiędzy przedsiębiorcami – do 60 dni
* między przedsiębiorcami a organami publicznymi – do 30 dni z możliwością wydłużenia do 60 dni kalendarzowych.

Wskazany wyżej 60-dniowy termin ma być zasadą, od której wyjątek może wynikać z umowy między przedsiębiorcami, chyba że byłoby to rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela.

W transakcjach z organami publicznymi możliwe będzie wydłużenie 30-dniowego terminu zapłaty maksymalnie do 60 dni kalendarzowych, o ile znajdzie to uzasadnienie w szczególnym charakterze lub szczególnych elementach umowy. Po terminie 60-dniowym wierzycielowi będą przysługiwać odsetki za opóźnienie w wysokości określonej w ustawie.

Termin 60-dniowy będzie natomiast zasadą w odniesieniu do jednostek publicznych udzielających świadczeń zdrowotnych (chodzi zwłaszcza o szpitale).

W założeniach przewidziano również procedury weryfikacji lub przyjęcia. Jeśli w umowie strony zastrzegą sobie przeprowadzenie takiej procedury przez dłużnika – jej czas nie będzie mógł przekroczyć 30 dni kalendarzowych, licząc od daty otrzymania towaru lub usługi.

Ponadto wierzyciel będzie mógł odzyskać koszty poniesione podczas dochodzenia należnej mu kwoty – w wysokości równoważnej 40 euro. Rekompensata miałaby być naliczana od chwili, w której wymagalne staną się odsetki i to bez konieczności wysłania dłużnikowi odrębnego wezwania do jej zapłaty. Będzie można na drodze sądowej dochodzić zwrotu wszelkich należności, jeśli koszty odzyskania zapłaty przekroczą kwotę stałej rekompensaty.

Kara porządkowa od organu podatkowego może wynieść najwyżej 2.800 zł

Minister Finansów zmienił wysokość kary porządkowej, która jest opisana w art. 262 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa. Podniesiono jej maksymalną wysokość z obecnych 2.700 zł do 2.800 zł. Taka informacja wynika z opublikowanego 13 sierpnia br. obwieszczenia Ministra Finansów z 8 sierpnia 2012 r. Wyższą karę zapłacimy od 1 stycznia 2013 r.

Kara nakładana jest za ignorowanie organu podatkowego, według ustawy podlega jej:

Strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego:
1) nie stawili się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że byli do tego zobowiązani, lub
2) bezzasadnie odmówili złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności, lub
3) bez zezwolenia tego organu opuścili miejsce przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem,
mogą zostać ukarani karą porządkową do 2 800 zł.

Podwyżka taka wprowadzana jest na początku każdego roku. Liczona jest według stopnia odpowiadającego wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszych dwóch kwartałach w porównaniu do takiego samego okresu czasu w roku poprzednim.

Według ustawy kara porządkowa nakładane jest w formie postanowienia, od którego służy zażalenie, które należy złożyć nie później niż w ciągu 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Zażalenie powinno zawierać m.in. zarzuty przeciwko postanowieniu oraz istotę, zakres i dowody dotyczące uzasadnienia żądania uchylenia postanowienia.
Osoba ukarana w przypadku niezłożenia zażalenia lub wniosku o uchylenie postanowienia, zobowiązana jest zapłacić karę w terminie do 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

 

TK: hipoteka łączna po podziale jest niekonstytucyjna.

Obciążenie hipoteką ułamkowych części każdej z nieruchomości, która została utworzona przez podział nieruchomości, której część ułamkowa była przed podziałem obciążona hipoteką, jest według Trybunału Konstytucyjnego niezgodne z Konstytucją. (P 15/2012).

Pytanie prawne do TK skierował Sąd Rejonowy w Poznaniu, który rozstrzygał sprawę o częściowe zniesienie współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, obejmującej działkę gruntu. Orzeczenie Trybunału sprawia, że wierzyciel hipoteczny mający hipotekę łączną nie będzie odtąd nadmiernie chroniony kosztem współwłaścicieli nieruchomości nie będących dłużnikami rzeczowymi (czyli dłużników ustanawiających na swoim mieniu zabezpieczenie wierzytelności) wobec wierzyciela.

Przykład: bank, który ma wierzytelność na nieruchomości w wysokości 100 tyś zł, po podziale tej nieruchomości (np. na dwie działki), nie może obciążać obu w wysokości 100 tyś zł, jak stanowił niezgodny z Konstytucją przepis ustawy o księgach wieczystych i hipotece art. 76 ust. 1 zdanie drugie:

1.2) W razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział (hipoteka łączna).

Sędziowie uznali, że zdanie to niezgodne jest z z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 21 ust. 1 Konstytucji RP:

Art. 64.
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.
3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.

Art. 31.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

Art. 21.
1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia.

Zdaniem sędziów Trybunału kwestionowany przepis chroni prawa wierzyciela kosztem praw współwłaścicieli nieruchomości, jako że przed podziałem ich udziały nie były obciążone hipoteką (art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji). Nie narusza istoty prawa własności, o które również pytał Sąd Rejonowy w Poznaniu. (art. 64 ust. 2 Konstytucji, mówiący, że „Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej”.)

Jako że współwłaściciele nie dysponują skutecznym środkiem ochrony przeciw grożącej im egzekucji z nieruchomości, zwłaszcza w przypadku obciążenia hipoteką przymusową, rzeczony przepis przełamuje zasadę zakazu nadmiernej ingerencji. Według ustawy zasadniczej kiedy występuje konflikt prawa własności i wierzytelności zabezpieczonej hipoteką – ochronie winna podlegać przede wszystkim własność, co nie miało odzwierciedlenia w kwestionowanym przepisie. Swoista cena, jaką właściciele płacą za wzmocnienie wierzytelności, jest nieproporcjonalnie wysoka w stosunku do korzyści uzyskiwanych przez wierzyciela.

Wątpliwość TK budzi przydatność rozwiązania przewidzianego w kwestionowanym przepisie dla ochrony praw wierzyciela hipotecznego, istnieją bowiem inne możliwości prawne, których zastosowanie chroniłoby wierzytelność zabezpieczoną hipoteką na udziale we współwłasności, i nie naruszałyby praw pozostałych współwłaścicieli.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Źródło: www.trybunal.gov.pl.

W testamencie można zapisać oznaczonej osobie udział w przedmiocie z majątku wspólnego.

Sąd Najwyższy przesądził, że zapisem windykacyjnym mogą być objęte przedmioty majątkowe należące do majątku wspólnego małżonków pozostających we wspólności majątkowej. Odtąd spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa oznaczony przedmiot zapisu, który należy do majątku wspólnego małżonków. Na przykład – z dwóch wspólnych nieruchomości można wskazać, że dom bierze syn, a mieszkanie córka.

Pojęcie „zapisu windykacyjnego” pojawiło się w polskim prawie dopiero w październiku 2011 r. Reguluje ono kwestię dziedziczenia po zmarłym, który w swoim testamencie zapisał konkretnej osobie konkretny przedmiot majątkowy (wg kodeksu cywilnego art. 981¹ § 2 pkt. są to rzeczy, prawa majątkowe, przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne, służebności lub użytkowania). Wcześniej przepisy prawa spadkowego nie pozwalały na dziedziczenie wprost według woli wyrażonej w testamencie, gdyż i tak musiało odbyć się postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku, a następnie podziału spadku. Od jesieni 2011 r. oznaczona osoba nie musi być nawet ze zmarłym spokrewniona.

Kwestia sporna dotyczyła dotąd majątku wspólnego małżonków. Czy bowiem można ująć w testamencie rzecz, która należy do majątku tak spisującego testament jak i współmałżonka? Sąd Najwyższy w uchwale z 18 lipca 2012 r. (III CZP 46/2012) orzekł, że tak, należy jednak pamiętać, że dla testamentu z zapisem windykacyjnym konieczna jest forma notarialna.

Przed powyższym orzeczeniem Sądu Najwyższego notariusze najczęściej odmawiali takich zapisów w testamencie, gdyż art. 35 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że w czasie trwania wspólności ustawowej małżonek nie może rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.